Rembrandt, Lekcja Anatomii dra Tulpa, 1632, Mauritshuis

Źródło: Wikimedia Commons

Obraz niderlandzkiego jest najpopularniejszym dziełem sztuki nowożytnej, łączącym świat anatomii i malarstwa. Namalowany na zlecenie amsterdamskiej gildii chirurgów ukazuje tytułowego dra Nicholaesa Tulpa przeprowadzającego w towarzystwie siedmiu widzów sekcję zwłok mężczyzny (Adriaana Arisza), na którym tego samego dnia wykonano karę śmierci. W I połowie XVII w. sekcje przeprowadzano raz do roku, zazwyczaj zimą i coraz częściej nadawano im publiczny charakter. Traktowano je z czasem jako spektakle porównywalne z wizytą w teatrze lub operze, dlatego też oprócz lekarzy i studentów brali w nich udział po opłacaniu nietanich biletów wstępu wszyscy zainteresowani. Z naukowego punktu widzenia ukazana przez Rembrandta sekcja nie została właściwie przedstawiona bowiem autopsje zaczynały się zawsze rozcięciem brzucha i klatki piersiowej. Tu zaś mamy do czynienia z przedstawieniem anatomii ręki człowieka, a dokładnie mechanizmu zginania palców. Inną niezgodnością jest brak na obrazie osoby preparatora, do którego należało przygotowanie ciała oraz wykonywanie właściwej autopsji przy komentarzu głównego prowadzącego  W prawym dolnym rogu malowidła widoczna jest natomiast otwarta księga, którą uważa się za traktat anatomiczny De Humani Corporis Fabrica opracowany przez Andreasa Vesaliusa. Rembrandt namalował jeszcze jeden obraz ukazujący sekcję człowieka – „Lekcję anatomii doktora Deymana” To drugie malowidło zachowało się jednak do czasów współczesnych niekompletne.

Leave a Reply