Katedra Anatomii Patologicznej została utworzona w Warszawie dopiero w czasach Szkoły Głównej, długo bowiem nie uznawano tej dyscypliny nauki za kluczową dla zawodu lekarza. Początkowo kandydatem na kierownika tej jednostki uniwersyteckiej był Teofil Wisłocki, bardzo szybko okazało się jednak, że nie gwarantuje on wymaganego poziomu naukowego. W 1862 r. wykłady z anatomii patologicznej zaczął prowadzić Włodzimierz Brodowski, a dwa lata później objął kierownictwo Katedry i Zakładu Anatomii Patologicznej Kierował nimi do 1898 r., pełniąc jednocześnie przez kilkanaście lat funkcję dziekana Wydziału Lekarskiego Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Zajęcia odbywały się przez pierwszych kilka dekad w brudnym, zawilgoconym budynku przy pl. Wareckim, obok dawnej siedziby Szpitala Dzieciątka Jezus. Dokładny opis warunków panujących w pomieszczeniach dydaktycznych przedstawił Ludwik Czarkowski: „Prosektorium mieściło się w piętrowej brudnej kamienicy z wejściem od ul. Zgody, mury pociągnięte były zewnątrz jakąś, naturalnie, najtańszą farbą wodną, barwy niebieskawo-szarej, w wielu miejscach odrapanej; okna-zasnute pajęczyną, zakurzone, zabryzgane błotem. Wchodziło się przez pojedyńcze drzwi z wagą do podłużnej sionki, w której na prawo była stancyjka odźwiernego, kacapa, protegowanego przez Czausowa, nieco dalej po lewej stronie drzwi prowadzące do gabinetu anatomji patologicznej dziekana Brodowskiego, u końca sionki na lewo było wejście na dziedzińczyk, z którego trafiało się do sieni, a z niej na prawo do teatru anatomicznego, na lewo do trupiarni i zarazem salki sekcyjnej, nawprost zaś do gabinetu profesorów, wykładających rozmaite działy anatomji (Czausow, Przewóski, Brodowski).”
Po Brodowskim Katedrę Anatomii Patologicznej objął jego najlepszy uczeń Edward Przewoski. Za jego kadencji Zakład przeniesiono do nowo otwartego gmachu Anatomicum w sąsiedztwie ulic Oczki i Teodora (dzisiejsza Chałubińskiego). Nowe miejsce pracy, doskonale wyposażone mogło pochwalić się również bogatym muzeum anatopatologicznym. Po Przewoskim przez kilka lat funkcję kierownika Zakładu i Katedry pełnił jeszcze doc. Józef Pożariski, cieniem jednak na jego działalności kładł się nieprzyjazny stosunek wobec Polaków.
Katedra i Zakład Anatomii Patologicznej odrodzonego Uniwersytetu Warszawskiego została otwarta w 1919 roku. Jej kierownikiem został Józef Hornowski. W ciągu czterech lat kierowania tą jednostką uczelnianą stworzył on bardzo prężnie działający ośrodek naukowy. Po śmierci Hornowskiego w 1923 roku dzieło jego kontynuował Ludwik Paszkiewicz. Zakład mieścił się nadal w gmachu Anatomicum, przy ul. Chałubińskiego 5. Oprócz Paszkiewicza wykłady prowadzili, między innymi: Wilhelm Czarnocki, Karol Chodkowski, Janina Dąbrowska, Władysław Melanowski i Zofia Dobijowa. Ważnym elementem działalności dydaktycznej i naukowej Zakładu przez wiele lat były były prace w zakresie badań sekcyjnych i histopatologicznych.
Obecnie spadkobiercą przedwojennej tradycji Katedry i Zakładu Anatomii Patologicznej Uniwersytetu Warszawskiego jest kierowana przez prof. Barbarę Górnicką Katedra i Zakład Patomorfologii mieszczące się na kampusie Banacha przy ul, Pawińskiego.
Włodzimierz Brodowski
Włodzimierz Brodowski, urodził się w listopadzie 1823 roku w guberni mińskiej. Studia ukończył w 1848 roku na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Moskiewskiego. Po kilku latach praktyki, m.in. w Białej Cerkwi i Brusiłowie, wyruszył w podróż naukową po Europie, podczas której miał okazję współpracować z wybitnymi patologami światowej sławy: Karolem Rokitanskym w Wiedniu, Rudolfem Virchowem w Würzburgu …
Józef Hornowski
Józef Hornowski, urodzony w 1874 roku w Warszawie. Był inicjatorem polskich badań patomorfologii nadnerczy i grasicy. W latach 1896-1900 studiował na Uniwersytecie w Dorpacie i Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Przez następne dwa lata odbywał studia uzupełniające na uniwersytetach w Paryżu i Berlinie. Tytuł doktora wszech nauk lekarskich zdobył na Uniwersytecie Lwowskim w 1908 roku. Skupiał się …
Ludwik Paszkiewicz
Ludwik Paszkiewicz, urodził się w 1878 roku w Warszawie. Jako jeden z nielicznych zajmował się patomorfologią dziecięcą, przeprowadzał sekcje w stołecznym Szpitalu Karola i Marii. Twórca warszawskiej szkoły anatomii patologicznej, patronował 347 pracom w zakresie m.in. patologii gruczołów wydzielania wewnętrznego, onkologii, serodiagnostyki, organizacji nauki i biografistyki. Studiował na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim w latach 1899-1904. Pod …
Janina Dąbrowska
Janina Dąbrowska, urodzona w 1890 roku w Łucku. Wspólnie z prof. Ludwikiem Paszkiewiczem tworzyła tzw. Szkołę Warszawską patomorfologów, która mogła poszczycić się wieloma wybitnymi uczniami. Dyplom lekarski uzyskała w 1914 roku w Żeńskim Instytucie Medycznym w Petersburgu. Pięć lat później rozpoczęła czterdziestojednoletnią pracę w Zakładzie Anatomii Patologicznej Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego/Akademii Medycznej. Jednocześnie kierowała Pracownią …
Janusz Groniowski
Janusz Groniowski, urodzony w 1907 roku w Warszawie. Był pionierem polskiej techniki mikroskopii elektronowej w badaniach nad patologią doświadczalną i diagnostyką kliniczną. Rozpoczęte 1935 r. studia na Uniwersytecie Józefa Piłsudskiego w Warszawie ukończył pod koniec wojny; na uniwersytecie w Warszawie uzyskał też tytuł doktora nauk medycznych (1949). Pracę w Katedrze Anatomii Patologicznej Uniwersytetu Warszawskiego podjął …
Stefan Kruś
Stefan Kruś, urodzony w 1926 roku w Warszawie. Studia medyczne rozpoczął na Uniwersytecie Warszawskim w 1945 r. Zaraz po ich ukończeniu rozpoczął pracę w Zakładzie Anatomii Patologicznej Akademii Medycznej. W latach 1956-1957 pracował w Szpitalu Polskim w Korei Północnej, dwa lata później zaś został stypendystą Fundacji Rockefellera w Mount Sinai Hospital w Nowym Jorku. Po …
Aleksander Wasiutyński
Aleksander Wasiutyński, ur. 1942 r. Związany z Akademią Medyczną w Warszawie, którą ukończył w 1965 r. Praca „Badania morfologiczne płuc w przebiegu mocznicy doświadczalnej” zaowocowała uzyskaniem tytułu doktora nauk medycznych cztery lata później. Jego zainteresowania zawodowe obejmują zakres odnoszący się do chorób płucnych, czemu wyraz dają prace naukowe – „Patomorfologia płuc” (1978), „Studies on Acute …