Jacques Fabien Gautier d’Agoty, Myologie complette en couleur et grandeur naturelle : composée de l’Essai et de la Suite de l’Essai d’anatomie, en tableux imprimés [d’après les parties disséquées et préparées], 1746

Jeden z najsłynniejszych osiemnastowiecznych atlasów anatomicznych, który powstał przy udziale grafika i anatoma Jacquesa Fabiena Gautiera d’Agoty’ego (1716-1785). Głównym zadaniem tej pracy było ułatwienie nauki anatomii studentom medycyny, chirurgii, malarstwa i rzeźby. Przy powstaniu tego dzieła a także innych atlasów anatomicznych Gautier d’Agoty współpracował z wykonującym sekcje Jacquesem Francois Duverneya – paryskim chirurgiem i demonstratorem anatomii w Jardin du Roy.

Jeśli chodzi o medyczną wartość treści zawartych w atlasie to była ona w oczach specjalistów niewielka i nie wnosiła nic znaczącego do nauki od czasu Vesaliusa. Niezwykle cenne były natomiast ilustracje stanowiące jego uzupełnienie. Wykonane zostały one metodą mezzotinty,  której Gautier d’Agoty nauczył się od swojego mistrza Jacoba Christopha Le Blona,  wzbogacając je później dodaniem koloru czerni. Obrazki anatomiczne z Myologie complette wzbudzały wiele kontrowersji w XVIII w. Przypisywano im wysublimowany dramatyzm, artystyczną arogancję, a czasem nawet obrazę chrześcijańskiej moralności. Szczególnie kontrowersyjne były realistyczne zbliżenia na przedstawione obok siebie żeńskie i męskie genitalia. W niektórych przypadkach, odczytywano je za zakamuflowane osobiste erotyczne fantazje artysty. Wydaje się jednak, że w ten sposób pragnął on raczej zwrócić uwagę wpływowych osobistości na swoje dzieła, co mogło pozytywnie wpłynąć na rozszerzenie jego działalności drukarskiej. Dziś, ze względu na charakterystyczny styl i niezwykle oryginalne kompozycje, uważa się Gautiera d’Agoty’ego za protoplastę surrealizmu.

Ilustracje ze zbiorów Wellcome Collection